Inleiding
In deze blog nemen we je mee in wat je kunt verwachten van de studie Rechtsgeleerdheid aan de Universiteit Utrecht (UU). Wat moet je over de studie weten? Wat zijn de hotspots van (de Universiteit) Utrecht voor eerstejaarsstudenten? De universiteit is een heel andere wereld dan de middelbare school. Tussen de Nederlandse Universiteiten die de studie Rechtsgeleerdheid aanbieden bestaan ook behoorlijke verschillen. Wil jij weten wat Utrecht bijzonder maakt en waar je als aankomend student op moet letten? Lees dan gauw verder! Lawbooks, specialist op het gebied van studiehulp voor rechtenstudenten en partner van de Juridische Studenten Vereniging te Utrecht (JSVU), vertelt jou alles over de opbouw van de studie, de sfeer op de faculteit, de manier van lesgeven en wat deze universiteit uniek maakt.
Rechtsgeleerdheid in Utrecht
In Utrecht kun je terecht voor een ‘normale’ bachelor Rechtsgeleerdheid. Er zijn geen aparte bachelorprogramma’s voor richtingen als Ondernemingsrecht, Fiscaal Recht of Europees Recht. Is dat wel iets waar je naar op zoek bent? Lees dan onze blog over:
Het enige onderscheid dat wordt gemaakt binnen de bachelor Rechtsgeleerdheid is het Toga-traject of het Notarieel traject. Dit onderscheid wordt pas echt merkbaar in het laatste blok van het tweede jaar. De keuze voor welk traject je wilt volgen dien je eerder aan te geven, maar het is mogelijk later nog over te stappen. Je hebt (meer dan) genoeg tijd om je te oriënteren en een goede keuze te maken. Je kunt dus niet direct starten met de bachelor Notarieel Recht aan de UU.
De UU biedt naast de reguliere bachelor wél een Nederlandstalig honoursprogramma aan voor de zeer gedreven student, genaamd het Utrecht Law College (hierna: ULC). Studenten aan het ULC volgen dezelfde vakken als de reguliere studenten Rechtsgeleerdheid, maar zij krijgen meer uitdaging en verdieping door middel van extra activiteiten, avondcolleges, een mini-stage en een oefenrechtbank. Bovendien kunnen zij sommige vakken volgen in een aangepaste honoursvariant. Als honoursstudent word je automatisch lid bij een van de studieverenigingen van het ULC. Dit zijn Sirius en Tilia. Bij beide verenigingen draait het om verbreding en verdieping van de academische kennis en nog veel meer. Als gedreven rechtenstudent is dit een waardevolle toevoeging aan jouw studie. Je komt niet zomaar binnen bij het ULC. Je zult moeten solliciteren voordat je begint met de studie en gedurende je bachelor doorlopend minimaal een 7 gemiddeld moeten blijven staan.
Het onderwijs
Het collegejaar is in Utrecht opgedeeld in vier blokken van ongeveer 10 weken. In elk blok volg je twee vakken, waardoor je in het hele collegejaar acht vakken van ieder 10 weken volgt. Je leest het goed, je volgt inderdaad maar twee vakken tegelijkertijd! Dit lijkt misschien weinig, maar de hoeveelheid stof die je per vak moet kennen is een stuk groter dan op de middelbare school. Wees je hier dus van bewust. Waar je op de middelbare school voor ieder vak een aantal lessen per week hebt in een klas, werkt dit op de Universiteit Utrecht net even anders. Je hebt doorgaans per vak één hoorcollege en één werkgroep per week. Voor sommige vakken heb je daarnaast ook nog een wekelijks seminar of workshop. Wat houdt dit in?
Het gemiddeld aantal contacturen is dus ongeveer 12 per week. Denk echter niet dat je per week maar 12 uur met je studie bezig hoeft te zijn. Alle uren zelfstudie komen hier nog bij.
Tip van Lawbooks: Het werkcollege is het moment om vragen te stellen aan jouw docent. Maak hier zeker gebruik van!
Locaties van het onderwijs
De UU is verspreid over het centrum van Utrecht en het Utrecht Science Park. De hoorcolleges en werkgroepen worden niet op dezelfde locatie gegeven. Je verblijft niet meer de hele dag op één plek zoals op de middelbare school. De hoorcolleges worden doorgaans gegeven op het Utrecht Science Park. Het Utrecht Science Park is een stukje buiten het centrum en veel studenten gaan hierheen met het OV. Uiteraard is het ook mogelijk om met de fiets te gaan of met de auto. Vanaf het centrum van Utrecht is dit ongeveer een kwartier fietsen. Er zijn een hoop verschillende faculteiten gevestigd, maar niet de faculteit Recht, Economie, Bestuur en Organisatie! Je zult dus over het algemeen weinig te zoeken hebben op het Utrecht Science Park, behalve voor het bijwonen van een hoorcollege en het maken van tentamens. Het grootste gedeelte van je studie zul je volgen in de prachtige binnenstad van Utrecht. Rechtsgeleerdheid is namelijk gevestigd aan het monumentale Janskerkhof (ongeveer 10 minuten lopen vanaf het station); hier staat een enorm gebouw waar vrijwel alle werkgroepen en seminars worden gegeven. Het kan voorkomen dat je twee werkgroepen op één dag hebt, maar met een paar uur ertussen. Je kunt deze tijd dan perfect overbruggen in de stad, in de universiteitsbibliotheek of gewoon op Janskerkhof zelf. Centraler gelegen dan dit wordt het niet.
Studieprogramma eerste jaar Rechtsgeleerdheid in Utrecht
Zoals eerder gezegd volg je per blok slechts twee vakken. Je volgt acht vakken in het eerste jaar van de bachelor. Dat zijn:
Blok 1
Blok 2
Blok 3
Blok 4
In jaar 2 en 3 van de bachelor volg je verdiepende versies van deze vakken.
Tentamens
De meeste vakken hebben twee toetsmomenten. Simpel gezegd: Als een blok 10 weken duurt, heb je 8 weken aan onderwijs. In de overige 2 weken heb je tentamens, dit is in het midden van het blok en aan het eind. Doorgaans heb je na 4 weken onderwijs een tussentoets. Per vak krijg je twee cijfers waarvan het gemiddelde je eindcijfer bepaalt. Dit zijn de tussentoets en een eindtoets. De eindtoets telt zwaarder mee (meestal 70%). Tussentoetsen kunnen schrijfopdrachten zijn (ook wel: take-home tentamens) of schriftelijke tentamens. In het geval van een schriftelijk tentamen, zal deze toets gaan over een gedeelte van de stof (meestal de eerste paar weken), waarbij de eindtoets vervolgens zal gaan over alle weken. De schrijfopdrachten komen voor in individuele vorm, maar zijn doorgaans in groepsverband. De tussentoets weegt vaak 30% mee voor je eindcijfer.
In Utrecht bestaan vrijwel alle schriftelijke tentamens uit open vragen, met uitzondering van de eindtoets voor het vak Inleiding Staats- en Bestuursrecht in blok 1 (dit zijn meerkeuzevragen). Open vragen komen in verschillende soorten:
Bindend studieadvies (BSA)
Ieder vak is studiepunten waard, ook wel ECTS genoemd. Ieder vak is 7,5 ECTS waard. Dat betekent dat je in het hele jaar maximaal 60 ECTS kunt halen. Op de universiteit Utrecht kun je niet blijven zitten, zoals op de middelbare school. Ook als je een vak niet haalt (d.w.z.: lager dan een 5,5 gemiddeld), mag je door naar jaar 2 van de bachelor. Het is dus mogelijk dat je één vak gewoon opnieuw doet in het volgende jaar, naast je nieuwe vakken. Maar let op: hier is wel een ondergrens aan verbonden.
Je krijgt aan het eind van je eerste jaar namelijk een bindend studieadvies (BSA). Dit houdt simpelweg in dat de universiteit bepaalt of je mag blijven of dat je moet stoppen met de studie. Het is daarom belangrijk dat jouw BSA positief is aan het eind van het collegejaar. In Utrecht betekent dit kortgezegd dat je minimaal 45 van de 60 ECTS in jaar 1 moet hebben gehaald. Dat betekent dat je 6 van de 8 vakken moet hebben gehaald. Lukt dit niet, dan moet je in principe stoppen met de studie. Je mag het dan dus niet het jaar daarna opnieuw proberen. Houd dit goed in gedachten en neem tijdig contact op met de studieadviseur als dat nodig is.
Wat maakt rechten in Utrecht uniek?
In het eerste jaar volgt iedereen dezelfde vakken. In het tweede jaar van de bachelor ga je echter een keuze maken welke richting je op wil. Dit is een beetje te vergelijken met de profielkeuze op de middelbare school; je maakt een keuze op basis van je interesses, kwaliteiten en toekomstplannen. Met andere woorden: je kiest een bepaald traject. Ieder traject heeft een andere inhoud. Er zijn twee verschillende trajecten:
Daarnaast studeer je rechten in Utrecht zoals gezegd midden in de historische binnenstad. Dit is uniek en draagt zeker bij aan je studiebeleving. Utrecht is een stad met karakter, een bruisend studentenleven, enorm veel verschillende verenigingen en een centrum dat niet al te groot is, waardoor in de binnenstad eigenlijk alles op loopafstand is. Uitgaan, shoppen, studeren en uiteten kan allemaal binnen 10 minuten lopen vanaf het station.
Waar koop ik mijn studiehulp?
Zodra je aan je rechtenstudie begint, ontdek je al snel: college is één ding, maar zelfstudie is minstens zo belangrijk. Je studieboeken zijn fors en bevatten zware materie. Daar komt goede studiehulp om de hoek kijken: het verschil tussen overleven en scoren tijdens je tentamens.
Voor die studiehulp zit je goed bij Lawbooks: dé specialist in studiematerialen voor rechtenstudenten in Nederland. Op lawbooks.nl vind je alles wat je nodig hebt om je studie met een voorsprong te starten: van samenvattingen en tentamentrainingen tot flashcards en oefenvragen. Alles overzichtelijk, up-to-date en afgestemd op jouw vakken. De beste samenvattingen speciaal voor de Utrechtse jurist gemaakt door je beste studievriend: Lawbooks.
Wat Lawbooks uniek maakt? Onze producten worden gemaakt door afgestudeerde juristen en worden elk jaar grondig herzien door onze redactie die de studie van binnen en van buiten kent. We weten precies wat je moet kennen, wat vaak wordt gevraagd op het tentamen en waar studenten tegenaan lopen.
Leuk weetje: Lawbooks is bijna 15 jaar geleden ontstaan in de collegezalen van de Universiteit Utrecht. Inmiddels zijn we uitgegroeid tot een vaste waarde voor duizenden studenten in heel Nederland, maar onze roots liggen nog steeds op het Janskerkhof.
Daarnaast kun je voor jouw samenvattingen terecht bij Athena Summary of Slim Academy.
Waar kan ik lid worden?
Als je gaat studeren in Utrecht, kom je terecht in een stad vol verenigingen, borrels, activiteiten en kringen waar je je meteen thuis kunt voelen. Maar let op: er is een verschil tussen een studievereniging en een studentenvereniging!
Tip van Lawbooks: Wil je alvast wat medestudenten leren kennen vóór de start van je studie? Meld je dan aan voor de officiële Lawbooks WhatsApp-groep van jouw jaarlaag! Superhandig voor vragen over boeken, roosters, collegezalen én voor het plannen van je eerste koffietje op Janskerkhof
Als aankomend eerstejaars in Utrecht is de Utrechtse Introductie Tijd het moment om kennis te maken met jouw medestudenten. De Utrechtse Introductie Tijd (UIT) is de algemene introductieweek voor alle aankomende studenten in Utrecht, ongeacht de studie die je gaat volgen. Van 11 tot en met 14 augustus 2025 maak je kennis met de stad, het studentenleven en medestudenten. Samen met ongeveer 4000 andere studenten ontdek je wat Utrecht te bieden heeft, onder begeleiding van mentoren. Als student is dit het moment om medestudenten te ontmoeten, informatie te krijgen van studieverenigingen, kennis maken met de faculteit en te netwerken. Voor meer informatie en inschrijving kun je terecht op de officiële UIT-website.
Klaar voor je rechteravontuur in Utrecht?
Rechten studeren aan de Universiteit Utrecht is uitdagend, veelzijdig en vooral: ontzettend leuk. Van het Janskerkhof tot het Utrecht Science Park, van je eerste hoorcollege tot je tentamens: de komende jaren ga je jezelf ontwikkelen als jurist én als persoon.
Of je nu al precies weet welke richting je op wilt, of het allemaal nog even laat bezinken: met de juiste voorbereiding kom je al een heel eind. Sluit je aan bij een vereniging, leer je medestudenten kennen en zorg dat je studiehulp op tijd in huis is. Wil je het jaar alvast goed beginnen? Check dan onze Startpakketten: speciaal voor eerstejaars!
Heel veel succes (en vooral plezier) met je rechtenstudie in Utrecht: je gaat een fantastische tijd tegemoet!